Hasła alfabetycznie | | | Czy wiesz, że..? | Czy wiesz, że
Stalowa Wola to największe skupisko ludności w regionie, gdzie mieszka ponad połowa mieszkańców powiatu stalowowolskiego? | | | Ostatnio dodane | | | Najpopularniejsze | | | Pomoc | W opracowaniu
| | | Stalowa Wola
Stalowa Wola, miasto położone w południowo - wschodniej Polsce, na skraju dawnej Puszczy Sandomierskiej, w Kotlinie Sandomierskiej nad rzeką San. Miasto powiatowe województwa Podkarpackiego, jest jednym z najmłodszych miast Polski. Położenie geograficzne miasta na globie ziemskim wyznaczają współrzędne 22°06' długości geograficznej wschodniej i 50°34' szerokości geograficznej północnej, na wzniesieniu od 151 do160 m n.p.m. Od północy graniczy z gminami Zaleszany i Radomyśl, od wschodu z gminą Pysznica, od południa z gminami: Bojanów i Nisko a od zachodu z gminą Grębów. Powierzchnia miasta wynosi 8241 hektarów. Miasto zamieszkuje ok 70 tysięcy mieszkańców. Podzielone jest na 22 osiedla. Pod względem wielkości jest drugim miastem województwa, a 1670 w skali kraju.
Powstanie miasta było ściśle związane z zatwierdzeniem w 1937 roku planu Centralnego Okręgu Przemysłowego. Głównym pomysłodawcą planu był ówczesny wicepremier i minister skarbu Eugeniusz Kwiatkowski. Wówczas na gruntach królewskiej wsi Pławo należących do powiatu niżańskiego, w głębi lasów sosnowych dawnej Puszczy Sandomierskiej 20 marca 1937 roku wycięto pierwsze sosny i rozpoczęto budową Zakładów Południowych oraz osiedla sąsiadującego z fabryką. W czerwcu 1939 roku odbyło się uroczyste otwarcie Zakładów w obecności ówczesnego Prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Wybudowano jeden z największych i najnowocześniejszych zakładów hutniczych na kontynencie europejskim. Drugim ważnym punktem planu COP była budowa Elektrowni Stalowa Wola, powstającej dla potrzeb Zakładów Południowych i budowanego osiedla przyfabrycznego. Jeszcze przed wybuchem drugiej wojny światowej osiedle nazwano Stalową Wolą. Nazwę zaczerpnięto od słów wypowiedzianych przez ministra spraw wojskowych, gen. Tadeusza Kasprzyckiego, który twierdził, że "budowa COP-u jest to stalowa wola narodu polskiego wybicia się na nowoczesność". Przyfabryczne osiedle budowano w stylu modernistycznym z elementami stylu art déco, bardzo nowoczesne jak na owe czasy. Podzielone było na cztery części: dyrektorską, urzędniczą, majsterską i robotniczą, które różniły się miedzy sobą standardem zabudowy oraz wyposażenia. W poszukiwaniu pracy przybywali tu ludzie z całej Polski. Przed wybuchem wojny osiedle liczyło około 4 tysięcy mieszkańców, miało centralę telefoniczną, posterunek policji, filię banku, sklepy, restauracje, hotele, kino, dwie szkoły, przychodnię lekarską i urząd pocztowy.
Wybuch wojny zatrzymał szybki rozwój osiedla i przemysłu. Huta znalazła się pod okupacją hitlerowską i pracowała na rzecz niemieckiej gospodarki wojennej. W utworzonych obozach pracy przetrzymywano około 2 tysiące pracujących więźniów, większość z nich zamordowano. Działał tu ruch oporu, za udział w konspiracji zginęło wielu niewinnych ludzi. Stalowa Wola została wyzwolona w 1944 roku. 1 kwietnia 1945 roku otrzymała prawa miejskie.
Po wojnie wraz z rozwojem przemysłu rozpoczął się dynamiczny rozwój miasta. Powstawały nowe osiedla, ulice, budynki użyteczności publicznej, szkoły podstawowe, średnie, wyższe, baza kulturalna, sportowa. Powstało wiele zakładów przemysłowych i usługowych. Powstał przemysł maszynowy, zbrojeniowy, hutniczy, energetyczny, materiałów budowlanych, spożywczy. Stalowa Wola dzięki Hucie stała się znana na całym świecie. Miasto przez długie lata żyło w cieniu Huty, która kształtowała jego oblicze. Mówiono "Huta to miasto, a miasto to Huta".
W 1953 roku do rozbudowującej się Stalowej Woli włączono wieś Pławo wraz z przysiółkami. 1 lipca 1953 roku miasto zostało wydzielone jako odrębny powiat miejski i otrzymało status "miasta wydzielonego". 28 września 1973 roku przyłączono Rozwadów, a 1 września 1977 roku sąsiednie wsie Chyły, Swoły, Zasanie i Charzewice. Kiedy w 1975 roku zlikwidowano powiaty, Stalowa Wola weszła w skład nowo utworzonego województwa tarnobrzeskiego i stała się największym miastem na tym obszarze. Od 1 stycznia 1999 roku jest miastem powiatowym, stolicą największego powiatu województwa podkarpackiego. Posiada rozbudowaną sieć placówek rekreacyjnych, sportowych, kulturalnych i oświatowych.
Stalowa Wola z każdym dniem zmienia swe oblicze. Z małego przyzakładowego osiedla stała się dużym, tętniącym życiem, nowoczesnym miastem. Kiedy HSW straciła swą pozycje i zmniejszyła zatrudnienie, zmienił się charakter miasta, wówczas wszystko stało się miejskie. |
|
Cytowanie i wykorzystanie informacji oraz zdjęć w publikacjach dozwolone za podaniem źródła. Dla tej informacji jest ono następujące
Stalowka.NET - Encyklopedia miasta Stalowa Wola, https://www.stalowka.net/encyklopedia.php?dx=91
Dział Encyklopedii - Stalowka.NET |
| |